۱۳۹۶-۰۸-۰۶، ۱۱:۱۸ ق.ظ
حقوق مالکیت معنوی به مجموعه ای از قوانین اطلاق می شود که از مواردی مانند تروشات ذهنی و ایده هایی که قابل ثبت می باشند حمایت می نماید و در مدت معین برای صاحب یا صاحبین آن بصورت انحصاری قابل استفاده می باشد و همچنین دارای ارزش اقتصادی می باشد و بالطبع قابلیت خرید و فروش دارد و شاید به همین دلیل می باشد در مواردی در علم حقوق با نام ((مالکیت های فکری )) از آن یاد شده است که البته برای تمامی موارد قابل استفاده نمی باشد مواردی مانند (علامت تجاری – نشان جغرافیایی ....)
که وجه مشترک آنها جنبه غیر مادی و غیر قابل لمس بودن آن می باشد و از نظر وجود به مالک آن وابسته می باشد بدین معنا که اموال مادی به صاحب خود وابسته نمی باشند و ممکن است قبل از وجود صاحب و مالک هم وجود داشته باشد اما این در مورد مالکیت معنوی صدق نمی کند و این اموال وابسته به وجود آورنده و منصوب به وی می باشد.
مالکیت معنوی به دو بخش تقسیم می شود که :
مالکیت صنعتی
حقوق ادبی و هنری
می باشد که در جوامع پیشرفته بسیار پر اهمیت می باشد و همین اهمیت باعث رشد فرهنگ و صنعت در جامعه شده است و ضامن حقوق مصرف کننده و تولید کننده می باشد .همانطور که در بالا تعریف شد مالکیت حقوق صنعتی با حمایت از ایده های نو و جدید
به افراد خلاق و صاحب اندیشه جامعه این فرصت را می دهد که ایده ها و تراوشات ذهنی خود را با اطمینان خاطر در اختیار جامعه قرار دهند و بدانند قانون از این نوآوری و ابتکار به نفع آنهاو مصرف کننده حمایت خواهد کرد و پیش زمینه ایی برای اشتیاق جهت ارائه اختراعات و نو آوری در جامعه را موجب می شود.
شاید در این بخش از مقاله این سوال برای مخطبین ایجاد شود که آیا طرح صنعتی همان اختراع است ؟
در طرح صنعتی یک طراح تنها به جنبه ظاهری محصول توجه می نماید و این بخش از سایر جوانب دیگر حائز اهمیت تر می باشد و ارائه یک محصول زیبا مد نظر تولید کننده می باشد.اما این مسئله در مورد اختراع تا حد زیادی متفاوت می باشد دراختراع چیزی که از نظر مخترع اهمیت دارد ارائه و یا جمع آوری عواملی در کنار هم می باشد که نتیجه آن استفاده از عملکرد می باشد که ظاهر محصول در درجه اهمیت بسیار کمتری از عملکرد می باشد.
پس به طور کلی باید گفت که طراح طرح صنعتی به دنبال ظاهر زیبای محصول است و مخترع در رابطه با اختراع به دنبال کسب عملکرد مطلوب.
نحوه ثبت طرح صنعتی:
بر اساس قوانین مندرج در آئین نامه اجرائی قانون ثبت اختراعات برای ثبت طرح صنعتی لازم است اظهارنامه تکمیل و به مرجع ثبت ارائه شود . این امر شامل تکمیل و ارائه فرم های مربوط به مالکیت صنعتی می باشد .
هم اکنون این مراحل از طریق سامانه اینترنتی اداره کل مالکیت صنعتی قابل انجام می باشد در این سامانه پس از بررسی اظهار نامه متقاضیان در صورتی که تمام مدارک کامل نباشد و از طریق سایت اخطاری مبنی بر تکمیل مدارک داده شود ،مراتب پیگیری از طریق پست الکترونیکی و یا پیامک برای متفاضی ارسال می شود و طی مهلت مقرر قانونی فرستنده ملزم به رفع نواقص و یا تصحیح اظهارنامه و ارسال آن به صورت الکترونیکی می باشد.
مدارک مورد نیاز جهت ثبت طرح صنعتی شامل موارد زیر می باشند:
1- مدارك هويتی متقاضي و طراح؛ (شامل کپی شناسنامه و کارت ملی برابر اصل شده برای اشخاص حقیقی و آگهی تاسیس و آخرین تغییرات جهت اشخاص حقوقی به صورت خوانا)
2- مدارك نمايندگي، در صورتي كه تقاضا توسط نماينده قانوني به عمل آيد؛
3- اگر طرح صنعتي دو بعدي باشد، پنج نمونه از شكل يا تصوير گرافيكي يا پنج نمونه از طرح ترسيم شده به عنوان نمونه؛
4- اگر طرح صنعتي سه بعدي باشد، پنج نمونه از شكل يا تصوير گرافيكي يا پنج نمونه از طرح ترسيم شده از تمامي جوانب طرح؛
5- در طرح صنعتي سه بعدي، مرجع ثبت مي‌تواند ماكتي از آن را به همراه اظهارنامه درخواست نمايد. اندازه ماكتي كه متقاضي از مدل طرح خود ارائه مي‌دهد، بايد حداكثر 20×20×20 سانتي متر و وزن آن حداكثر 2 كيلوگرم و از ماده‌اي بادوام و غيرفاسد شدني باشد. شكل‌هاي گرافيكي و ترسيم شده بايد حداكثر در ابعاد 20×10 سانتي متر بوده و قابل نصب بر چهار صفحه مقوا در قطع A4 و با جوهر مشكي باشد؛
توضیح اینکه ، تصاویر گرافیکی مورد نظر در مرحله اظهارنامه الکترونیکی باید به صورت اسکن شده از نماهای مختلف با مشخصات فنی ذیل باشد، بدیهی است درصورت بررسی پرونده و پذیرش طرح مذکور ارائه پنج نمونه از شکل یا تصویر گرافیکی طرح ترسیم شده جهت صدور آگهی ضروری می باشد.
6- درخواست كتبي (به صورت اسکن شده و الصاق آن در پرونده الکترونیکی ) به تأخير انداختن انتشار آگهي ثبت طرح صنعتي و تعيين مدت آن، در صورت تمايل؛
7- درخواست كتبي (به صورت اسکن شده و الصاق آن در پرونده الکترونیکی ) مبني بر عدم ذكر اسم طراح، چنانچه طراح نخواهد اسم وي ذكر شود؛
8- رسيد مربوط به پرداخت هزينه اظهارنامه و در صورتي كه اظهارنامه شامل دو يا چند طرح صنعتي است، رسيد مربوط به پرداخت هزينه‌هاي اضافي؛
9- مدارك مربوط به حق تقدم كه بايد همزمان با تسليم اظهارنامه يا حداكثر ظرف 15 روز از آن تاريخ تسليم شود.
ثبت طرح صنعتی
که وجه مشترک آنها جنبه غیر مادی و غیر قابل لمس بودن آن می باشد و از نظر وجود به مالک آن وابسته می باشد بدین معنا که اموال مادی به صاحب خود وابسته نمی باشند و ممکن است قبل از وجود صاحب و مالک هم وجود داشته باشد اما این در مورد مالکیت معنوی صدق نمی کند و این اموال وابسته به وجود آورنده و منصوب به وی می باشد.
مالکیت معنوی به دو بخش تقسیم می شود که :
مالکیت صنعتی
حقوق ادبی و هنری
می باشد که در جوامع پیشرفته بسیار پر اهمیت می باشد و همین اهمیت باعث رشد فرهنگ و صنعت در جامعه شده است و ضامن حقوق مصرف کننده و تولید کننده می باشد .همانطور که در بالا تعریف شد مالکیت حقوق صنعتی با حمایت از ایده های نو و جدید
به افراد خلاق و صاحب اندیشه جامعه این فرصت را می دهد که ایده ها و تراوشات ذهنی خود را با اطمینان خاطر در اختیار جامعه قرار دهند و بدانند قانون از این نوآوری و ابتکار به نفع آنهاو مصرف کننده حمایت خواهد کرد و پیش زمینه ایی برای اشتیاق جهت ارائه اختراعات و نو آوری در جامعه را موجب می شود.
شاید در این بخش از مقاله این سوال برای مخطبین ایجاد شود که آیا طرح صنعتی همان اختراع است ؟
در طرح صنعتی یک طراح تنها به جنبه ظاهری محصول توجه می نماید و این بخش از سایر جوانب دیگر حائز اهمیت تر می باشد و ارائه یک محصول زیبا مد نظر تولید کننده می باشد.اما این مسئله در مورد اختراع تا حد زیادی متفاوت می باشد دراختراع چیزی که از نظر مخترع اهمیت دارد ارائه و یا جمع آوری عواملی در کنار هم می باشد که نتیجه آن استفاده از عملکرد می باشد که ظاهر محصول در درجه اهمیت بسیار کمتری از عملکرد می باشد.
پس به طور کلی باید گفت که طراح طرح صنعتی به دنبال ظاهر زیبای محصول است و مخترع در رابطه با اختراع به دنبال کسب عملکرد مطلوب.
نحوه ثبت طرح صنعتی:
بر اساس قوانین مندرج در آئین نامه اجرائی قانون ثبت اختراعات برای ثبت طرح صنعتی لازم است اظهارنامه تکمیل و به مرجع ثبت ارائه شود . این امر شامل تکمیل و ارائه فرم های مربوط به مالکیت صنعتی می باشد .
هم اکنون این مراحل از طریق سامانه اینترنتی اداره کل مالکیت صنعتی قابل انجام می باشد در این سامانه پس از بررسی اظهار نامه متقاضیان در صورتی که تمام مدارک کامل نباشد و از طریق سایت اخطاری مبنی بر تکمیل مدارک داده شود ،مراتب پیگیری از طریق پست الکترونیکی و یا پیامک برای متفاضی ارسال می شود و طی مهلت مقرر قانونی فرستنده ملزم به رفع نواقص و یا تصحیح اظهارنامه و ارسال آن به صورت الکترونیکی می باشد.
مدارک مورد نیاز جهت ثبت طرح صنعتی شامل موارد زیر می باشند:
1- مدارك هويتی متقاضي و طراح؛ (شامل کپی شناسنامه و کارت ملی برابر اصل شده برای اشخاص حقیقی و آگهی تاسیس و آخرین تغییرات جهت اشخاص حقوقی به صورت خوانا)
2- مدارك نمايندگي، در صورتي كه تقاضا توسط نماينده قانوني به عمل آيد؛
3- اگر طرح صنعتي دو بعدي باشد، پنج نمونه از شكل يا تصوير گرافيكي يا پنج نمونه از طرح ترسيم شده به عنوان نمونه؛
4- اگر طرح صنعتي سه بعدي باشد، پنج نمونه از شكل يا تصوير گرافيكي يا پنج نمونه از طرح ترسيم شده از تمامي جوانب طرح؛
5- در طرح صنعتي سه بعدي، مرجع ثبت مي‌تواند ماكتي از آن را به همراه اظهارنامه درخواست نمايد. اندازه ماكتي كه متقاضي از مدل طرح خود ارائه مي‌دهد، بايد حداكثر 20×20×20 سانتي متر و وزن آن حداكثر 2 كيلوگرم و از ماده‌اي بادوام و غيرفاسد شدني باشد. شكل‌هاي گرافيكي و ترسيم شده بايد حداكثر در ابعاد 20×10 سانتي متر بوده و قابل نصب بر چهار صفحه مقوا در قطع A4 و با جوهر مشكي باشد؛
توضیح اینکه ، تصاویر گرافیکی مورد نظر در مرحله اظهارنامه الکترونیکی باید به صورت اسکن شده از نماهای مختلف با مشخصات فنی ذیل باشد، بدیهی است درصورت بررسی پرونده و پذیرش طرح مذکور ارائه پنج نمونه از شکل یا تصویر گرافیکی طرح ترسیم شده جهت صدور آگهی ضروری می باشد.
6- درخواست كتبي (به صورت اسکن شده و الصاق آن در پرونده الکترونیکی ) به تأخير انداختن انتشار آگهي ثبت طرح صنعتي و تعيين مدت آن، در صورت تمايل؛
7- درخواست كتبي (به صورت اسکن شده و الصاق آن در پرونده الکترونیکی ) مبني بر عدم ذكر اسم طراح، چنانچه طراح نخواهد اسم وي ذكر شود؛
8- رسيد مربوط به پرداخت هزينه اظهارنامه و در صورتي كه اظهارنامه شامل دو يا چند طرح صنعتي است، رسيد مربوط به پرداخت هزينه‌هاي اضافي؛
9- مدارك مربوط به حق تقدم كه بايد همزمان با تسليم اظهارنامه يا حداكثر ظرف 15 روز از آن تاريخ تسليم شود.
ثبت طرح صنعتی
