ماهیت شرکا و مسئولیت شرکا در شرکت تضامنی

[kara]

تعداد این گونه شرکت به لحاظ مسئولیت شرکا زیاد نیست. لذا عمده فایده در تاسیس آن استقلال شخصیت آن از شرکا و امکان برقراری مدیریت نظام مند بر بخشی از سرمایه آنان است.

• • ماهیت شرکت و مسئولیت شرکا
    

شرکت تضامنی شرکتی است که برای امور تجاری بین دو یا چند نفر تشکیل می شود و در صورتی که دارایی آن برای تادیه تمام دیون کافی نباشد هر یک از شرکا مسئول پرداخت تمام دیون شرکت خواهد بود. بر قراری که برخلاف این ترتیب داده شده باشد در برابر اشخاص ثالث بی اعتبار است. ( م 116). در نام این نوع شرکت باید عبارت تضامنی و حداقل نام یکی از شرکاء و عبارت " شرکا" یا " و برادران " ذکر شود. ( م 117 ) زیرا اعتبار شرکت فرع بر اعتبار شرکا است. شرکت تضامنی مصداق کامل شرکت اشخاص است.
به لحاظ اهمیت شخصیت و اعتبار شخصی شرکا در شرکت تضامنی، انتقال سهم الشرکه آنان به دیگری ممکن نیست مگر با رضایت تمامی شرکا( م 123). 
شرکای تشکیل دهنده شرکت تضامنی ممکن است اشخاص حقیقی یا حقوقی باشند. بدین ترتیب ممکن است در بین آن ها انواع شرکت ها وجود داشته باشند. همینطور ممکن است که یک شرکت تضامنی در شرکتی سهامی یا بامسئولیت محدود شریک باشد. 
نکته دیگر اینکه ممکن است شرکا در شرکت تضامنی ، خود تاجر یا غیرتاجر باشند ولی موضوع شرکت حتماَ باید امور تجاری باشد. همینطور ممکن است برخی از شرکا صغیر یا از سایر محجورین باشند که ولی یا قیم آنان از طرف ایشان به تشکیل شرکت و مداخله در امور آن در چارچوب قانون و اساسنامه مبادرت می نماید. این حکم در تمام انواع شرکت ها نیز به نحو یکسان جاری است. 
در صورتی که دارایی شرکت تضامنی برای تادیه بدهی های آن کفایت نکند، طلبکاران می توانند به شرکا منفرداَ یا مجتمعاَ، مراجعه کنند و هر یک از شرکا مسئول پرداخت تمام بدهی های مزبور خواهند بود . اگر شریکی بیش از نسبت سرمایه خود بدهی شرکت را پرداخت نمود حق خواهد داشت در مورد اضافه به سایرین مراجعه نماید مگر آنکه در اساسنامه ترتیب دیگری مقرر شده باشد. ( م 124 ). 
اگر در میان شرکا، شرکت های سهامی و با مسئولیت محدود وجود داشته باشند، آن ها تنها در حد دارایی خود مسئول پرداخت تمام دیون شرکت تضامنی خواهند بود و سهامداران و شرکای تشکیل دهنده آن ها مسئولیتی فراتر از سهام و سرمایه خود در آن شرکت ها در برابر طلبکاران شرکت تضامنی نخواهند داشت. اما اگر یک شرکت تضامنی در شرکتی سهامی یا با مسئولیت محدود شریک باشد، در این صورت، مسئولیت آن در شرکت های اخیر همانند سایر سهامداران بیش از آورده آن در شرکت های مزبور نیست و طلبکاران این شرکت ها نمی توانند مطالبات خود را از شرکت تضامنی یا شرکای ضامن آن مطالبه نمایند. 
ضمناَ، درست است که مسئولیت شرکا در این گونه شرکت تضامنی است و هر یک از آنان به تنهایی مسئول پرداخت تمام دیون شرکت است، ولی مراجعه به شرکا تنها هنگامی ممکن خواهد بود که شرکت به سببی از اسباب از جمله ورشکستگی منحل شود. ( م 124). زیرا مادام که شخصیت حقوقی شرکت، که مستقل از شرکا است، باقی باشد نمی تواند به شرکا مراجعه نمود.

• اداره شرکت
  

اداره شرکت تضامنی با حداقل یک مدیر از میان شرکا یا خارج از آنان به انتخاب شرکا صورت می گیرد. ( م 120 ) ولی ایرادی نیست که در اساسنامه یا تصمیمات شرکا، مدیریت شرکت توسط هیات مدیره و مدیر عامل پیش بینی شود. اصولاَ نحوه اداره شرکت تضامنی در اساسنامه و در چارچوب ضوابط کلی قانون تجارت تعیین می شود. مدیر، از ارکان شرکت و مسئولیت او همان مسئولیت وکیل در برابر موکل است. ( م 121). عزل و نصب مدیر شرکت در هر زمان طبق اساسنامه مجاز است.



ماهیت شرکا و مسئولیت شرکا در شرکت تضامنی